Spis treści
Czasy w języku hiszpańskim
Wstęp
Ucząc się języka hiszpańskiego, jednym z najważniejszych zagadnień, które trzeba opanować jest znajomość czasy. Hiszpański, podobnie jak większość języków romańskich, posiada różne czasy, które używane są w różnych kontekstach. W tej pracy omówimy najczęściej używane czasy w hiszpańskim oraz ich zastosowanie.
Prezent
Czas teraźniejszy (el presente) to najważniejszy czas w hiszpańskim, ponieważ używamy go do opisywania aktualnie trwających zdarzeń. Tworzenie czasu teraźniejszego jest bardzo proste – wystarczy dodać odpowiednie końcówki do czasownika. Przykładowo, czasownik „hablar” (mówić) w czasie teraźniejszym wygląda następująco:
yo hablo – ja mówię
tú hablas – ty mówisz
él/ella/usted habla – on/ona/pan/pani mówi
nosotros/nosotras hablamos – my mówimy
ellos/ellas/ustedes hablan – oni/one/panowie/panie mówią
Czas teraźniejszy używamy nie tylko do opisu rzeczywistości, ale także do wyrażenia codziennych nawyków, stanu tzw. „czasowników typu estar” czy też do wyrażenia przyszłości w kontekście zdań warunkowych np. „si llegas tarde, no te esperaré” – „jeśli spóźnisz się, nie będę na ciebie czekać”.
Przeszłość
Kolejnym ważnym czasem w hiszpańskim jest czas przeszły (el pasado). W tym wypadku mamy kilka rodzajów czasów przeszłych: indefinido, imperfecto i pluscuamperfecto. Czas indefinido (el pretérito indefinido) używany jest do opisu zdarzeń, które miały miejsce w przeszłości i zostały już zakończone. Wygląda on podobnie do czasu teraźniejszego, z tą jednak różnicą, że końcówki są zmienione. Przykładowo czasownik „hablar” w czasie indefinido wygląda tak:
yo hablé – ja mówiłem(em)
tú hablaste – ty mówiłeś(aś)
él/ella/usted habló – on/ona/pan/pani mówił(a)
nosotros/nosotras hablamos – my mówiliśmy(eśmy)
ellos/ellas/ustedes hablaron – oni/one/panowie/panie mówili
Natomiast czas imperfecto (el pretérito imperfecto) jest używany do opisu długotrwałych zdarzeń w przeszłości lub do opisu stanów przeszłych. Końcówki czasu imperfecto są różne dla różnych grup czasowników. Czasownik „hablar” w tym czasie wygląda następująco:
yo hablaba – ja mówiłem(em)
tú hablabas – ty mówiłeś(aś)
él/ella/usted hablaba – on/ona/pan/pani mówił(a)
nosotros/nosotras hablábamos – my mówiliśmy(eśmy)
ellos/ellas/ustedes hablaban – oni/one/panowie/panie mówili
Pluscuamperfecto (el pretérito pluscuamperfecto) używany jest do opisywania zdarzeń, które miały miejsce w przeszłości przed innym zdarzeniem przeszłym. Wygląda on podobnie jak w języku polskim – czasownik „hablar” w pluscuamperfecto wygląda tak:
yo había hablado – ja mówiłem(em)
tú habías hablado – ty mówiłeś(aś)
él/ella/usted había hablado – on/ona/pan/pani mówił(a)
nosotros/nosotras habíamos hablado – my mówiliśmy(eśmy)
ellos/ellas/ustedes habían hablado – oni/one/panowie/panie mówili
Przyszłość
W języku hiszpańskim mamy również kilka rodzajów czasów przyszłych. Najczęściej używanym z nich jest futuro simple – czas prosty przyszły. W tym czasie używamy go do opisu zdarzeń, które jeszcze się nie stały. Do tworzenia tego czasu używamy czasownika „ir” (iść) i dodajemy końcówki czasów teraźniejszych. Przykładowo:
yo iré – będę mówił(em)
tú irás – będziesz mówił(aś)
él/ella/usted irá – będzie mówił(a)
nosotros/nosotras iremos – będziemy mówili
ellos/ellas/ustedes irán – będą mówili
Innym czasem przyszłym jest futuro compuesto (czas złożony przyszły). Do tworzenia tego czasu używamy czasownika „ir” i słowa z końcówką „a” oraz bezokolicznika czasownika. Przykładowo:
yo voy a hablar – będę mówił(em)
tú vas a hablar – będziesz mówił(aś)
él/ella/usted va a hablar – będzie mówił(a)
nosotros/nosotras vamos a hablar – będziemy mówili
ellos/ellas/ustedes van a hablar – będą mówili
Podsumowanie
Czasy w języku hiszpańskim to ważny aspekt nauki tego języka. Znajomość różnych czasów pozwoli nam lepiej zrozumieć i poprawnie wyrażać siebie w rozmowie z Hiszpanami czy też w trakcie pisania tekstów w języku hiszpańskim. Pamiętajmy, że poprawna znajomość czasów to klucz do skutecznego uczenia się języka hiszpańskiego.